Çevre dostu yeşil ulaşım uygulamaları
Son yazım her ne kadar yankı ve itiraz getirdiyse de, Intersolar fuarında sergilenen elektrikli arabaların içine oturup fotoğraf çektirenlerin arasında sık sık vatandaşlarıma rastladım. Bundan „Mübarek arabalarımız hayli cazip bir konu“ sonucunu çıkardım ve yazı dizisine diğer taşıt araçları ile devam ediyorum.
İki sene önce VW balonunun patlaması ile başlayan dizel skandalı gündemden düşmüyor; dünya otomobil pazarı bir kriz devri yaşıyor. Yetkililer çevreyi ve sağlığımızı etkileyen, özellikle çocuklarda beyin ve akciğerlerde ciddi sağlık problemlerine sebebiyet veren Nitrojenoksit ve partiküllere karşı harıl harıl çözümler arıyor.
Yazılarımı takip edenler bilir, her fırsatta güneş enerjisini kağıda döküyorum. Doğayla dost kaynaklar mevcut, yeşil ve alternatif enerjiler ile neler yapılabileceğinin birkaç örneğini sizlere sunmak istiyorum.
Sorumsuz tüketim, artan kentleşme hava kirliliğini beraberinde getiriyor; en fazla etkisi olan faktör ulaşım araçları. Büyükşehirler kolları sıvadı, kampanyalar ve teşviklerle emisyon yoğunluğunu azaltmak için elektrikli özel araçların yanında toplu taşımaya (e-taksi, e-otobüs) ve paylaşılan mobilite projelerine özendirmekte. Elektrikli çöp ve posta nakil araçları bazı bölgelerde hizmete başladı; lojistik sektörünün geleceği elektrikli veya hibrit. Güneş enerjisi bakımından altın yumurtlayan tavuk olan Türkiye’de İstanbul ve İzmir belediyesi toplu taşımada alternatif enerji ve güneş panelleri ile çalışan otobüs filoları ile çevre duyarlılığına dikkat çekmek istiyor.
Güneş pillerinin verimlerinin artması ile güneş arabalarında muhtelif tipler üretilmeye başlandı. Ülkemizdeki üniversitelerde öğrenciler geliştirdikleri araçlar ile Avustralya’da düzenlenen „World Star Challenge“ veya Türk „Formula G“ yarışlarında ışıldıyorlar.
Gelelim hava taşıtlarına: Güneş enerjili ve insansız hava araçları üzerinde denemeler 1974’lerde başlamış; o zamandan beri çeşitli tipler geliştirilmiş ve günümüzde üniversitelerde çalışmalar devam ediyor. Yakıtsız, sadece güneş enerjisi ile çalışan ‘ultralight’ uçak „Solar Impulse“ ile İsviçreli 2 pilot 500 günde küremizin çevre turunu 2016’da tamamladı ve yeni projeler hazırlıyor.
Yeşil denizcilik, yani güneş tekneleri benim favori konularımdan. Dalyan’ın sazlık labirent kanalında yapılan tekne turları son derece keyifli ama yoğun ilgi hava, su ve gürültü kirliliğine sebep oluyor. Özel bir şirkete ait olan ve güneş enerjisi ile çalışan prototip tekne herhalde müteakip projelere örnek olacak ve Dalyan sularında tüm tekneler temiz ve sessiz yeşil teknelere dönüştürülecek gibi görünüyor. Almanya’nın Bodensee gölünde „Helio Solarfähre“ ile güneşli yolculuk terapi gibi; sadece doğanın sesini dinleyerek su üzerinde süzülmek, gönülleri rahatlatıyor, dinlendiriyor.
Ulaşım için fosil yakıt kullanımını tamamen ortadan kaldırmak misyonuyla, hem dünya çapında hem de Türkiye’de farklı alanlarda geliştirilen projelerle temiz enerjinin imkansız olmadığını görüyoruz. Üstelik teknolojiler işlevsel olmasının dışında tüketiciyi cezbedecek tasarımlara sahipler.
Artık güneş enerjili protip araçların kitleselleşme vakti gelmiş olsa gerek. Gönül ister ki, illa yeşil enerjili araçlar kullanacağım diye kendini parçalayan bir kitle oluşabilsin; hani o inanılmaz iPhone tutkusu gibi!
Hoşça ve sevgiyle kalın
Çiğdem Şanalmış
-Güneş enerjisi danışmanı
