Nilay Örnek’in ‚Her Umut Ortak Arar‘ isimli projesinden esinlenerek Instagram sayfamda ‘Mahallemden Hikayeler’ isimli bir seriye başladım. Bu kapsamda Daiser Sokağı ile Lindwurm Sokağı’nın kesişim noktasındaki binadan bahsetmek istiyorum: Lindwurm Sokağı, 205 Numara.
Münih’in Sendling semtinde koruma altına alınmış eski yapılarından biri olan bu bina 1897-1899 yılları arasında Alman Rönesans’ı stilinde inşa edilmiş. Mimarı, Rosa Barbist. Kadınların, üniversite eğitimi almalarına izin verilmediği bir dönemden bahsediyoruz. Sendling’de gördüğüm birçok diğer binanın mimarı da erkek. O yüzden Rosa’nın o dönemki çalışmaları çok kıymetli. Gelin görün ki internette eşi ile ilgili bilgilere kolayca ulaşabilirken, kendisi adına açılmış bir Wikipedia sayfası bile yok. 1900 yılında binanın alt katı Frohsinn isminde bir konaklama yeri/misafirhane olarak kullanılıyor. Daha sonra 1910 yılında Yahudi Gutmann çifti burayı satın alıp kendi isimlerini verdikleri bir mağazaya çeviriyorlar. Sofie ve Emanuel çifti Kasım 1938’de Dachau toplama kampına gönderilince, bina başkasına geçiyor. Gutmann çifti Dachau toplama kampından sağ çıkıyorlar, fakat 1942’de başka bir toplama kampına gönderiliyorlar. Birer sene arayla ikisi de orada vefat ediyor. Binanın o arada nasıl el değiştirdiğine dair çok fazla bilgiye ulaşamadım ama 1979’da bir ilaç mağazası binanın zemin katını kiralıyor. 2010 yılına kadar da orada kalıyor. Daha sonra ise bir restorana dönüyor. Zaman içinde tekrar tekrar el değiştirse de yerine gelenler benim bildiğim ve gördüğüm kadarıyla hep birer restoran oluyorlar. Binanın yenilenmesi sırasında, ev sahipleri bina dosyalarında “Sahibi: Yahudi Gutmann” notunu keşfediyorlar. Bunun üzerine binanın eski sahiplerine dair yapılan araştırmalar ivme kazanıyor. 2013’te Sofia ve Emanuel için birer hatıra tabelası hazırlanıyor. Yine 2013’te binanın 75. yıl doğum günü şerefine düzenlenen gecede ise ikisinin hikayesi anlatılıyor. 2014’te bina, cephelerinin restorasyonu sebebiyle Münih Şehri Cephe Ödülü’nü alıyor.
Fotoğrafları çektikten sonra hikayelerini düşünüp, dalgın dalgın yürürken sokakta, yerde Virginia Woolf kitabı buldum. Annem “çocuğum sokaklardan kitap mı topluyorsun şimdi de?” diyecek, ama onu orada bırakıp gidemezdim. Tam da dün Howard Gardner’in Çoklu Zeka Kuramı’na geri dönmüş ve onun Woolf’un içsel zekasının biricikliğinden bahseden yazısını okumuştum. Topladığım hikayelere eşlik edecek daha güzel bir kitap düşünemiyorum.
Şimdilik bu kadar. Instagram sayfam üzerinden yeni bina hikayelerine devam edeceğim. Görüşmek üzere.
Sezgin
Sezgin İnceel 10 senedir Münih’te yaşayan bir müzisyen, müzik eğitimcisi ve akademisyen. Son dönemde yaşadığı semt olan Sendling’in binalarına ve hikayelerine merak saldı. Bulduğu ilginç bilgileri Instagram adresi üzerinden paylaşıyor.
